Kolera (Vibrio cholerae enfeksiyonu), şiddetli ishal ve kusma ile karakterize, genellikle kirli su
ve yiyecekler yoluyla bulaşan bir bağırsak hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle kirli su ve yiyecekler yoluyla
bulaşır. Tedavi edilmezse, hızla sıvı kaybına yol açarak dehidrasyona neden olabilir ve bu durum ölümle
sonuçlanabilir.
- Kolera nedir?
- Kolera ne demek?
- Kolera nasıl bulaşır?
- Kolera bulaşmasını önlemek için ne yapmalı?
- Kolera belirtileri nelerdir?
- Kolera hastalığı nasıl tedavi edilir?
- Kolera ICD-10 kodu
Kolera nedir?
Kolera, genellikle aşırı sıvı kaybına yol açan ishal ve kusma ile kendini gösterir. Enfekte olan kişi, vücudundaki
sıvıları hızla kaybeder ve dehidratasyona (susuzluk) girer. Bu durum tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturur.
Kolera, tarih boyunca büyük salgınlara yol açtı ve önemli bir halk sağlığı sorunu haline geldi. Bugün, modern tedavi
yöntemleri ve koruyucu önlemler sayesinde etkisi azalmış olsa da, özellikle kriz bölgelerinde ve afet durumlarında
hala ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Kolera ne demek?
Kolera, bakterilerin neden olduğu bir hastalık türüdür. Enfeksiyonlar arasında yer alır ve dikkat edilmesi gereken
önemli hastalıklardan biridir. Şüphe duyuyorsanız, mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir.
Kolera nasıl bulaşır?
Kolera, çoğu zaman kirli su veya hijyenik olmayan gıdalar yoluyla bulaşır. İşte kolera bulaşma yolları:
- Kirli Su Tüketimi
- Hijyenik Olmayan Gıdalar
- İnsandan İnsana Bulaşma
- Kirli Çevre Koşulları
- Seyahat ve Salgın Bölgeleri
Kolera bakterisi, genellikle insan dışkısıyla kirlenmiş su kaynaklarından yayılır.
Temiz içme suyuna erişimi olmayan bölgelerde, kirli su içmek veya bu suyla yıkanan gıdaları tüketmek koleraya yol
açabilir.
Çiğ veya az pişmiş deniz ürünleri (özellikle kirli sulardan toplanan kabuklu deniz canlıları),
Kirli suyla yıkanmış sebze ve meyveler,
Açıkta satılan veya hijyenik koşullarda hazırlanmayan yiyecekler kolera bulaşmasına yol açabilir.
Kolera, doğrudan insandan insana bulaşmaz. Ancak, enfekte bir kişinin dışkısıyla temas eden ellerin yıkanmadan
ağıza götürülmesi durumunda bulaşma riski vardır.
Bu nedenle, hijyenik olmayan tuvaletler veya temizlik koşullarının yetersiz olduğu ortamlarda bulaşma riski
artar.
Doğal afetler (deprem, sel, kasırga gibi) veya savaş gibi durumlar, temiz su ve sanitasyon altyapısını bozabilir.
Bu durumlar, kolera salgınlarının yayılmasını kolaylaştırır.
Açık kanalizasyonlar veya atık suların temiz su kaynaklarına karışması, kolera bulaşmasına yol açabilir.
Kolera, özellikle temiz su ve sanitasyonun yetersiz olduğu bölgelerde (Afrika, Güney Asya, Orta ve Güney Amerika
gibi) yaygındır.
Bu bölgelere seyahat eden kişiler, hijyenik olmayan su ve gıdalara maruz kalarak kolera kapabilir.
Kolera buluşmasını önlemek için ne yapmalı?
- Temiz su kullanımı
- Hijyenik gıda tüketimi
- Kişisel hijyen
- Çevre temizliği
- Kolera aşısı
- Salgın durumunda alınacak önlemler
- Eğitim ve bilinçlendirme
İçme suyunu kaynatın: Suyu en az 1 dakika kaynatarak bakterileri öldürebilirsiniz.
Güvenli su kaynakları kullanın: Şişelenmiş veya filtre edilmiş su tercih edin.
Buz kullanımına dikkat edin: Buzun temiz suyla yapıldığından emin olun.
Sebze ve meyveleri temiz suyla yıkayın: Çiğ tüketilecek gıdaları iyice yıkayın ve mümkünse kabuğunu soyun.
Çiğ veya az pişmiş deniz ürünlerinden kaçının: Özellikle kabuklu deniz ürünleri kolera bakterisi taşıyabilir.
Açıkta satılan gıdalardan uzak durun: Hijyenik olmayan koşullarda hazırlanan yiyecekler risklidir.
Ellerinizi sık sık yıkayın: Özellikle tuvalet sonrası, yemek hazırlamadan önce ve yemekten önce sabun ve temiz
suyla ellerinizi yıkayın.
Hijyenik tuvalet kullanın: Açık tuvaletlerden kaçının ve tuvalet sonrası temizliğe dikkat edin.
Atık suların temiz su kaynaklarına karışmasını önleyin: Kanalizasyon sistemlerinin düzgün çalıştığından emin
olun.
Çöpleri uygun şekilde atın: Açıkta çöp birikmesine izin vermeyin.
Riskli bölgelere seyahat edenler için aşı: Kolera aşısı, özellikle salgın olan bölgelere seyahat edenler için
önerilir. Aşı, hastalığa karşı koruma sağlar.
Halk sağlığı uyarılarını dikkate alın: Salgın durumunda yetkililerin önerilerine uyun.
Toplu yaşam alanlarında hijyene dikkat edin: Okul, hastane, kamp gibi yerlerde temizlik kurallarına uyun.
Toplumu bilinçlendirin: Temiz su ve hijyenin önemi hakkında bilgilendirme yapın.
Çocuklara hijyen alışkanlıkları kazandırın: Ellerini yıkamalarını ve temiz su içmelerini öğretin.
Kolera belirtileri nelerdir?
Kolera belirtileri, hızlı başlar ve özellikle şiddetli sıvı kaybı ile karakterizedir. İşte kolera belirtileri:
- Şiddetli ve Bol Miktarda İshal
- Kusma
- Dehidrasyon (Sıvı Kaybı)
- Ağız kuruluğu,
- Hızlı kalp atışı,
- Düşük tansiyon,
- İdrar çıkışında azalma veya hiç idrara çıkmama.
- Aşırı susuzluk hissi,
- Çökük gözler,
- Ciltte kuruluk ve esnekliğin kaybolması,
- Halsizlik ve Bitkinlik
- Şok ve Bilinç Kaybı (Ağır Vakalarda)
- Kas krampları
- Belirtiler Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Kolera ishali, genellikle pirinç suyu görünümünde olur (berrak, beyazımsı ve kokusuz).
İshal çok sık ve bol miktarda olabilir (saatte 1 litreye kadar sıvı kaybı yaşanabilir).
İshale ek olarak, hastalarda şiddetli kusma görülebilir.
Kusma, genellikle ani başlar ve sıvı kaybını artırır.
Kolera, vücuttan hızla sıvı ve elektrolit kaybına neden olur. Dehidrasyon belirtileri şunlardır:
Sıvı ve elektrolit kaybı nedeniyle hastalar aşırı halsiz ve bitkin hissedebilir.
Kas krampları ve güçsüzlük de görülebilir.
Tedavi edilmeyen vakalarda, aşırı sıvı kaybı şok ve bilinç kaybına neden olabilir.
Bu durum, özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde hayati risk oluşturabilir.
Kolera nedeniyle kaybedilen sıvı ve elektrolitler kaslarda kramp ve ağrıya yol açabilir.
Kolera belirtileri, bakteriyi aldıktan sonra genellikle 2-3 gün içinde ortaya çıkar.
Bazı durumlarda belirtiler birkaç saat içinde de başlayabilir.
Eğer bu belirtiler görülüyorsa, özellikle su ve hijyen koşullarının kötü olduğu yerlerde, vakit kaybetmeden bir
sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.
Kolera hastalığı nasıl tedavi edilir?
Kolera tedavisi, özellikle sıvı ve elektrolit kaybını önlemeye odaklanır. İşte kolera hastalığının tedavi
yöntemleri:
- 1. Rehidrasyon (Sıvı ve Elektrolit Takviyesi)
- a. Oral Rehidrasyon Solüsyonu (ORS)
- b. Damar İçi Sıvı Tedavisi (IV Sıvı)
- 2. Antibiyotik Tedavisi
- 3. Çinko Takviyesi
- 4. Beslenme Desteği
- 5. İzolasyon ve Hijyen
- 6. Salgın Durumunda Toplu Tedavi
- 7. Koruyucu Önlemler
- Temiz su kaynakları sağlanmalı,
- Hijyenik gıda tüketimi teşvik edilmeli,
- Tuvalet ve sanitasyon altyapısı iyileştirilmeli.
Kolera tedavisinin en önemli adımı, kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin hızla yerine konmasıdır. Bu, iki
şekilde yapılabilir:
ORS, su, şeker ve tuz karışımıdır. Kolera hastaları için en etkili ve basit tedavi yöntemidir.
Evde hazırlanabilir: 1 litre temiz suya 6 çay kaşığı şeker ve 1 çay kaşığı tuz ekleyerek ORS
hazırlayabilirsiniz.
Hastanın içebildiği kadar sık ve bol miktarda verilir.
Ağır vakalarda (örneğin, şiddetli dehidrasyon veya şok durumunda), damar yoluyla sıvı verilir.
Bu yöntem, hastanede uygulanır ve hızlı bir şekilde sıvı ve elektrolit dengesini sağlar.
Antibiyotikler, kolera tedavisinde ikincil bir rol oynar. Hastalığın süresini kısaltır ve bakterinin vücuttan
atılmasını hızlandırır.
Yaygın kullanılan antibiyotikler: Doksisiklin, azitromisin, tetrasiklin veya eritromisin.
Antibiyotikler, doktor kontrolünde ve reçete ile kullanılmalıdır.
Özellikle çocuklarda, çinko takviyesi ishalin süresini kısaltır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 6 aydan büyük çocuklara günde 20 mg çinko takviyesi önermektedir.
Kolera tedavisi sırasında, hastanın beslenmesine dikkat edilmelidir.
Hafif ve sindirimi kolay gıdalar (pirinç, muz, haşlanmış patates, yoğurt gibi) tercih edilmelidir.
Anne sütü alan bebeklerde, emzirmeye devam edilmelidir.
Kolera hastalarının dışkısı, bakteriyi yayabileceğinden, hijyenik önlemler alınmalıdır.
Hastanın kullandığı tuvalet ve eşyalar dezenfekte edilmelidir.
Eller sık sık sabun ve temiz suyla yıkanmalıdır.
Kolera salgınlarında, toplu tedavi merkezleri kurulabilir.
Bu merkezlerde, hastalara hızlı bir şekilde ORS veya IV sıvı tedavisi uygulanır.
Kolera tedavisi sırasında, hastalığın yayılmasını önlemek için toplumda hijyenik önlemler alınmalıdır:
Koleranın alt başlığı olan saglikkabini.net/enfeksiyoz-barsak-hastaliklari bağlantısını ziyaret ederek makalemizden ücretsiz faydalanabilirsin.
Kolera ICD-10 kodu
Adı | Kodu | Üst Kodu | Seviye | Yüksek Riskli Gebelik | Durum | Oluşturulma Tarihi |
---|---|---|---|---|---|---|
KOLERA | A00 | A00-A09 | 2 | Yok | Aktif | 05.07.2012 |
KOLERA, VİBRİO CHOLERAE 01, BİOVAR KOLERA’YA BAĞLI | A00.0 | A00 | 3 | Yok | Aktif | 05.07.2012 |
KOLERA, VİBRİO CHOLERAE 01, BİOVAR ELTOR’A BAĞLI | A00.1 | A00 | 3 | Yok | Aktif | 05.07.2012 |
KOLERA, TANIMLANMAMIŞ | A00.9 | A00 | 3 | Yok | Aktif | 05.07.2012 |
Tavsiyelerinizi okuyup doktora gittim. Doktor da bilgilendirince daha iyi anladım. İçtiğimiz sulardan kaynaklanıyormuş. Güzel bilgiler için teşekkür ederim.